Küresel Çaplı Sorunlar Ve Çözümleri Nelerdir?

 

Küresel Çaplı Sorunlar Nedir?

Küresel sorunlar, bütün dünyayı ilgilendiren ve bütün dünyanın neden olarak sonuçlarına katlanmak zorunda olduğu sorunlar olarak bilinmektedir. Küresel sorunlar, küresel çözümler gerektirmektedir. Çölleşme, biyolojik çeşitliliğin azalması, ormansızlaşma, ozon tabakasının tahribatı, asit yağmurları, hava, su ve toprak kirliliği, tehlikeli atıklar, doğal kaynakların tükenmesi, deniz ve okyanus kirliliği, okyanusların asitlenmesi küresel çevre sorunları arasında öne çıkmaktadır.

Küresel Çaplı Sorunlarımız Nelerdir?

1.  Hava kirliliği ve iklim değişikliği

Sorun: Atmosferin ve okyanus sularının karbonla aşırı dolması: Atmosferik karbondioksit, kızılötesi dalgaları uzunluğundaki radyasyonu emip tekrar yansıtarak havayı, toprağı ve okyanus yüzey suyunu ısıtır. Böylece gezegenimiz katı bir buz yığını olmaktan kurtulur.

Ne var ki havada yeterince karbon bulunmuyor. Fosil yakıt kullanımı, ormanların tahrip edilmesi ve endüstriyel faaliyetler atmosferik karbondioksit yoğunluğunu 200 yıl içinde 280 ppm'den (her milyondaki partikül miktarı) 400 ppm'e yükseltti. Bu, hem boyut hem de hız açısından eşi benzeri görülmemiş bir artış ve bu artışın sonucunda iklim değişikliği meydana gelmeye başladı.

Karbon yoğunluğu kömürün, petrolün, benzinin ve odunun yakılmasının yarattığı hava kirliliğinin çeşitlerinden sadece bir tanesi. Dünya Sağlık Örgütü, geçtiğimiz günlerde 2012'de gerçekleşen her dokuz ölümden birinin kanserojen veya kirli havadaki diğer zehirli maddelerden kaynaklanan hastalıklara dayandığını ifade etti.

2. Ormanların tahrip edilmesi

Sorun: İçerdiği canlı türü bakımından zengin olan vahşi ormanlar yok ediliyor. Bu, özellikle de tropikal kuşakta, yani büyükbaş hayvan otlaklarını, soya fasulyesi ve palmiye yağı ekimini mümkün kılan bir coğrafyada gerçekleşiyor. Günümüzde yeryüzünün yaklaşık olarak yüzde 30'u ormanlarla kaplı. Oysa 11 bin yıl önce, insanoğlunun tarım yapmaya başladığı tarihte, yeryüzünde bunun iki katı kadar orman vardı. Özellikle tropikal kuşakta olmak üzere her yıl 7,3 milyon hektar orman yok edilmekte. Tropikal ormanlar gezegenin yaklaşık olarak yüzde 15'ini kaplıyorken bugün bu oran yüzde 6-7 dolaylarında. Geriye kalan bu oransa, ağaç kesme ve yakma aktiviteleri sebebiyle düşüş göstermekte. Ayrıca doğal ormanlar karbonu tutarak, atmosfere ve okyanuslara yayılmasını engelliyor ve biyoçeşitliliğin sürmesine katkı sağlıyor.

3. Türlerin soylarının tükenmesi

Sorun: Soyları tükenmek üzere olan vahşi hayvanlar bugün etleri, dişleri ya da çeşitli 'tıbbî' ürünler için avlanmaktalar. Denizler, dip trol ağı ve gırgır ağı teçhizatına sahip devasa endüstriyel balıkçılık gemileri tarafından, içerdikleri balık popülasyonlarından arındırılıyor. Doğal yaşam alanının yok edilmesi, soy tükenmesi dalgasına katkı sağlayan temel faktörlerden bir tanesi ve bu faktörün tek bir sorumlusu var: İnsan. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) ‘Kırmızı Liste'sine sürekli yeni tehdit altında olan türler ekleniyor ve liste uzamaya devam ediyor. Sorun sadece farklı canlı türlerinin tabiatları gereği var olmaya devam etme hakları değil: Bu türler biz insanların hayatta kalması için hayatî olan birtakım ürün ve hizmetleri de üretiyor. Örneğin arılar tükettiğimiz besinler bağlamında gerekli.

4.Toprak degradasyonu

Sorun: Toprağa zarar verilmesine yol açan pek çok faaliyet söz konusu: Aşırı otlatma, monokültür tarım, erozyon, zeminin sıkılaştırılması, çevre kirliliğine yol açan maddelerin aşırı ışıklanması, cins değişikliği. Birleşmiş Milletler'e (BM) göre, yeryüzündeki ekilebilir arazilerin yaklaşık 12 milyon hektarlık kısmı her yıl ciddi biçimde hasar görüyor.

5. Aşırı nüfus artışı

Sorun: İnsan nüfusu dünya çapında hızlı biçimde artmaya devam ediyor. 20. yüzyıla 1.6 milyonla giriş yapan insanoğlunun nüfusu, bugün 6.5 milyar dolayında. Tahminler, 2050 yılında 10 milyara ulaşılacağını söylüyor. Sürekli artış gösteren küresel nüfus, gittikçe artan refah düzeyiyle birleştiğinde, başta su olmak üzere hayatî önem taşıyan doğal kaynaklar üzerine daha da büyük bir baskıya yol açıyor. En büyük artışsa, Afrika kıtası ile Güney ve Doğu Asya'da gerçekleşiyor.

Küresel sorunları çözebilmek için çözüm yolları şu şekildedir:

- Eğitim ve öğretimin arttırılması gerekir.
- İnsanların kamu hizmetlerinden üst seviyede yararlanması gerekir.
- Çevre duyarlılığını arttıracak bilgilendirme çalışmaları yapılmalıdır.
- Devletlerin ortak akılla hareket etmesi gerekir.
- Sorunu kabul ederek, politika belirlemek gerekir.
- Küresel sorun, küresel bir çözüm gerektirdiğinden topyekun hareket etmek gerekir.
- İnsanları birlik ve beraberlik duygularına olan ihtiyacı karşılanmalıdır.
- Barış ve huzur çalışmaları için diyalog ortamları kurulmalıdır.
- Terörle mücadelede kapsamlı yollar ve caydırıcı cezalar bulunmalıdır.
- İnsanların teröre ve kötü alışkanlıklara sevk eden yollar kapatılmalıdır.
- Aile kurumuna sahip çıkılmalıdır.
- Bilim ve teknolojinin gelişmesi için yatırımlar yapılmalıdır.